Gökyurt Ve Çevresi’nin (Meram İlçesi Güneybatısı) Toprak Özellikleri

Özet

Toprak özellikleri litolojinin, hidroğrafyanın ve iklim etkisiyle değişik tiplere ayrılmaktadır. Sahanın sahip olduğu topraklarda erozyan, sığlık ve taşlılık gibi problemler karşımıza çıkmaktadır. Aynı zamanda çalışma sahamızda örneğini gördüğümüz volkanik malzemelerdeki erozyon sonucunda kırgıbayır ve peribacaları gibi jeomorfolojik oluşumlarda kendisini göstermektedir. Gökyurt ve çevresi örnekleminde toprak yapısının değerlendirilmesi, haritalaması yapılarak kültür ve jeomorfolojik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. Meta-analizi yöntemi vasıtasıyla toprak yapısı ve etkileyen faktörler irdelenmiş ve makale, tez ve raporlar değerlendirilmiştir.

Araştırma sahası olarak Konya ili Meram ilçesi sınırları içinde yer alan ve eski çağlardan itibaren yerleşim yeri olarak kullanılan Gökyurt ve yakın çevresi seçilmiştir (Şekil 1). Çalışma sahası olarak belirlenen alan yaklaşık 549,8 km^2’den oluşmaktadır. Gökyurt, Kayalı, Erenkaya, Kumralı, Yatağan, Sefaköy, Güneydere (Botsa) ve Evliyatekke mahalleleri sahadaki yerleşim alanlarını oluşturmaktadır. Araştırma sahası toprakları litolojik özelliklerin, hidroğrafyanın ve iklim özelliklerinin etkisinin sonucu olarak on farklı toprak tipine ayrılarak incelenebilir. Bunlar arasında kırmızımsı kestanerengi topraklar ve kireçsiz kahverengi orman toprakları geniş bir alanı kaplamaktadır. Sahada oluşmuş topraklarda erozyon, sığlık ve taşlılık en önemli problemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumun bir sonucu olarak özellikle volkanik malzemelerdeki erozyon sonucunda kırgıbayır ve peribacası oluşumları kendini göstermektedir.

Sonuç olarak alanda volkanik malzemenin geniş yer kaplaması sebebiyle toprak yapısı bu durumdan etkilenmektedir. Volkanik kayaların ayrışması sonucu oluşan topraklar geniş alan kaplamaktadır. Özellikle doğal bitki örtüsü zayıf olan topraklarda aşınım kolaylaşmakta ve jeomorfolojik görünümü çeşitlendirmektedir. Yöre topaklarında erozyon, sığlık ve taşlılık en önemli problemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum özellikle volkanik malzemelerdeki erozyon sonucunda kırgıbayır ve peribacası oluşumları olarak kendisini göstermektedir. Çalışma sahasında yer alan topraklar üzerinde farklı doğal bitki örtüsü uyum sağlamıştır. Bu farklılık toprakları da kullanımının sebep olduğu kültürel aktiviteyi de şekillendirmektedir.